Nhiều bậc cha mẹ quan tâm đến vấn đề: Bé không tăng cân dù bé vẫn ăn tốt mỗi ngày. Liệu có sự kém hấp thụ ở các bé không?

Suy nghĩ sai: Cha mẹ thường lo lắng khi gặp tình huống này và nghĩ rằng do bé kém hấp thu nên tăng trưởng kém. Từ đó, cha mẹ tự ý bổ sung nhiều thực phẩm chức năng bừa bãi. Mặt khác, nhiều cha mẹ nghĩ rằng bé đi phân sống là kém hấp thu.

Suy nghĩ đúng: Kém hấp thu là có thể xảy ra ở các bé, nhưng có hai điều quan trọng về kém hấp thu mà cha mẹ nên hiểu rõ.

• Thứ nhất: Nó là một dạng hoàn toàn khác như các bậc cha mẹ nghĩ. Nó phức tạp và liên quan đến nhiều bệnh hơn như thiếu máu.
• Thứ hai: Nếu bé bị kém hấp thu thì việc bổ sung thực phẩm chức năng thông thường sẽ không giải quyết được vấn đề. Vì kém hấp thu là dạng tổn thương đến quy trình hấp thu chất dinh dưỡng (đa phần ở ruột) để đưa chất dinh dưỡng vào máu.

Mặt khác, hiện tượng phân sống thỉnh thoảng xuất hiện vài ngày là bình thường ở các bé dưới 1 tuổi. Do một số men tiêu hóa chưa được hoàn thiện nên việc ăn gì ra đó một vài dịp là không cần lo lắng.

Hiểu đúng về kém hấp thu

Trong việc kém tăng trưởng, kém hấp thu là một nguyên nhân rất hiếm khi xảy ra. Nếu có bệnh sẽ chỉ diễn ra 1 – 2 ngày và sẽ tự khỏi vì những tổn thương ờ ruột là dễ phục hồi. Trừ khi tổn thương quá lớn gây ảnh hưởng rộng, dẫn đến việc kéo dài tình trạng bệnh lý.

Hãy quan sát, nếu có hai trong những triệu chứng sau và kéo dài hơn 4 ngày thì nên tìm chuyên gia dinh dưỡng để chẩn đoán thêm.

• Thường xuyên đau bụng hoặc ói nôn.
• Phân đi nhão, có mùi tanh.
• Thường bị bệnh viêm, cảm, sổ mũi.
• Da khô, nứt nẻ.
• Tăng trưởng chậm (có thể lên đến 4 tháng).
• Quấy khóc bất thường, mệt mỏi.

Cha mẹ làm gì khi bé có 2 triệu chứng trên?

Nhớ ghi lại những thức ăn bé đã ăn trong 3 ngày gần nhất và tư vấn chuyên gia dinh dưỡng. Việc này càng chi tiết càng tốt vì việc theo dõi thực phẩm bé ăn sẽ giúp chẩn đoán nhiều bệnh khác, hơn là kém hấp thu.

Phương pháp chẩn đoán kém hấp thu

Thực tế, không phải lúc nào có hai trong những triệu chứng trên là mắc bệnh kém hấp thu, các chuyên gia dinh dưỡng sẽ chẩn đoán dựa trên các xét nghiệm sau:

• Bé lớn hơn 3 tuổi thì cho bé dùng dung dịch đường lactose và sau đó đo lượng hydrogen trong hơi thở của bé. Xét nghiệm này có thuật ngữ tiếng Anh là “lactose hydrogen breath test”.
• Bé nhỏ hơn 3 tuổi có thể xét nghiệm phân để xem phân tử chất béo trong phân. Nếu quá nhiều có thể liên quan đến kém hấp thu.
• Xét nghiệm mồ hôi qua da, gọi là sweat test, để phát hiện cystic fibrosis, liên quan đến hoạt động của một số enzyme trong hấp thu.
• Trong một vài trường hợp đặc biệt, chuyên gia dinh dưỡng sẽ yêu cầu sinh thiết để chẩn đoán mức độ tổn thương (thường là đối với trường hợp nặng, bé hôn mê, bé mất chức năng thần kinh, hoặc là với các bé sau đại phẫu).

Tại sao bé ăn được mà vẫn chậm tăng trường?

Đa phần các bé không tăng cân là do những nguyên nhân sau:

• Do bé tự điều chỉnh, cân nặng các bé không phải lúc nào cũng tăng đều đều, nó sẽ có những lúc tăng chậm hoặc giảm đế phù hợp với phát triển của bé.
• Xem lại thành phần bữa ăn có đủ các nhóm chất không. Kết hợp các loại thức ăn có gây cản hấp thu không, chọn những thực phẩm giúp tăng cường hấp thu (ví dụ như thực phẩm giàu sắt thì nên ăn cùng với thực phẩm giàu vitamin C).
• Xem lại phân bố nước trái cây, sữa và nước một ngày của bé. Nếu uống quá nhiều sữa hoặc nước trái cây sẽ làm bé giảm lượng ăn các chất khác (thường gặp các bé trên 1 tuổi). Việc ăn trái cây tươi cũng nên lưu ý không quá nhiều và thường xuyên, đường fructose bên trong các loại trái cây thường sinh ra khí ga (nếu ăn nhiều và gần các bữa chính), sẽ làm bé hấp thu không tốt các chất khác.

Để tìm hiểu và tham khảo thêm nhiều kinh nghiệm chăm sóc con hữu ích từ lựa chọn phương pháp ăn dặm hay xây dựng thực đơn cho bé, các mẹ có thể xem thêm tại đây nhé!